Fidan Üreticileri Alt Birliği (FÜAB) 16. Olağan Genel Kurulu 28 Eylül 2024 tarihinde Türkiye Tohumcular Birliği Dr. Vehbi Eser Konferans Salonu’nda yapıldı.
Genel Kurula Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Ömer Güler, Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) Bahçe Bitkileri Araştırmaları Daire Başkanı Doç. Dr. Davut Keleş, TÜRKTOB’a bağlı Alt Birlikleri Yönetim Kurulu Başkanları ve yöneticileri, sivil toplum ve meslek kuruluşlarından temsilciler ve FÜAB üyeleri katıldı.
Fidan Üreticileri Alt Birliği (FÜAB) Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Şendağ konuşmasına fidan üretiminin sadece bir meslek olmadığını, tarıma, sağlıklı nesillere ve doğaya duyulan sevginin ve geleceğe olan sorumluluğun en somut ifadesi olduğunu kaydederek başladı.
‘’Bizler, toprağa ekilen her bir fidanda yaşamı, sağlığı ve umudu yeniden yeşertiyor, ekonomimize ve Türk tarımına güç katıyoruz.’’ diyen FÜAB Başkanı Serdar Şendağ konuşmasını özetle şöyle sürdürdü:
‘’ Dünyada yaşanan olumsuz gelişmelerin etkilerini, üretim maliyetlerinin artışını, iç ve dış ticaretin zorluklarını hepimiz sahada, bahçede, fidanlıklarımızda yaşıyoruz. Dolayısıyla bugün her zamankinden daha fazla birlik ve beraberliğe ihtiyacımız var. Fidan Üreticileri Alt Birliği 16 yıldır bunun için var. Her bir üreticimizin tecrübesi, bilgisi ve emeği, bu büyük aileyi daha da güçlü kılıyor. Farklılıklarımızı zenginlik olarak görmeli ve dayanışma ruhumuzu daha da pekiştirmeliyiz.
Bugün burada alacağımız ortak kararlar ve paylaşacağımız fikirler, yarının başarılı ve sürdürülebilir tarımı ve fidancılığı için birer yapı taşı olacaktır. Birliğimizin gücüyle sektörümüzün karşılaştığı zorlukları aşabileceğimizden hiç şüphem yok. Ancak bu süreçte, mevcut sorunlarımıza karşı çözüm odaklı bir yaklaşımla hareket etmemiz büyük önem taşıyor.
Fidan üreticilerimizin karşılaştığı tüm sorunlar için son bir yıldır büyük bir mücadele veriyoruz. Hammadde teminindeki sıkıntılar, maliyetlerin artması, kaçak üretim ve satışlar, çeşit ıslahının eksikliği, tescil ve sertifikasyon sorunları, destekler, AR-GE, üretim alanlarının yetersizliği, dış ticaret, iklim değişikliğinin etkileri ile pazarlama ve satış süreçlerindeki zorluklar gibi pek çok konuyla gece gündüz uğraşıyoruz.
Birazdan Yönetim Kurulu Faaliyet Raporumuzda son bir yıl içinde yaptığımız bütün çalışmaları özetleyeceğiz ve takdirlerinize sunacağız. Sadece kendi konularımızla değil, genel tarım politikalarının fidancılığımıza daha çok katkı yapması için de uğraşıyoruz. Çalmadık kapı, gitmedik yer bırakmamaya çalışıyoruz. Üyelerimize daha iyi hizmet verebilmek en büyük amaçlarımızdan biridir.
Hedefimiz sadece az önce başlıklar halinde sıraladığım sektörel sorunları aşmak değil; aynı zamanda fidan üretim sektörünü büyüterek, ülkemiz tarımına ve ekonomisine daha büyük katkılar sağlamaktır. Çözüm yolları üzerinde dururken, bu süreçte her bir üreticimizin desteği ve katkısı büyük önem taşıyor. Sorunlarımıza birlikte çözümler üretecek ve sektörümüzü hak ettiği yere taşıyacağız.’’
***
Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Ömer ise Türkiye’nin yedi bölgesinde kesintisiz üretimin yapılmasının çok büyük bir avantaj olduğunu ve bu durumun nimetlerinden herkesin yararlandığını kaydetti.
TÜRKTOB Başkanı Hacı Ömer Güler, meyve ve asma fidanı üretiminin 1985 yılından sonra özel sektöre açılmasının çok yerinde bir karar olduğunu vurgulayarak sektörde yaşanan gelişmeleri şöyle özetledi;
‘’ Tüm meyve, asma ve çilek fidanı, fidesi üretimine baktığımızda bundan 10 yıl önce 81 milyon adet olan üretimin, 2023 yılı sonu itibariyle 191 milyona yükseldiğini görmek hepimize mutluluk vermektedir.
Sektörün ihracat rakamlarına baktığımızda ise yine giderek yükselen bir grafik vardır. 2013 yılında 5 milyon dolar olan ihracat, 2023 yılında 32 milyon doları aşmıştır. Bugün ihracatı ithalatının 4 katı olan bir fidancılık sektörü vardır. Ülkemiz 10 yıl önce fidan ithal ettiği Avrupa ülkelerine artık fidan ihracatı yapar hale gelmiştir.
Bu vesile ile Fidan Üreticileri Alt Birliğine Avrupa’ya ihracatı teknik olarak sınırlayan Avrupa Birliği direktiflerine karşı verdiği mücadele ve aldığı başarılı sonuçlar için teşekkür ediyorum.’’
TÜRKTOB Başkanı Güler’in gündeminde AR-GE çalışmaları da vardı. Doku kültürü laboratuvarlarının kurulmasıyla da klon anaç üretimi artmış, tam ve yarı bodur meyde fidanı üretiminde ciddi artışlar sağlandığını hatırlatan Güler, AR-GE konusunda şu ifadeleri kullandı:
‘’ Bugün dünyada aşılı veya aşısız meyve, asma fidancılığı sektörlerinde Avrupa ve ABD hem üretim hem de ihracatta ön plana çıkıyor. Bunun en önemli nedeni söz konusu ülkelerin bilimsel araştırma sistemlerinin gelişmiş olmasıdır. Bu ülkeler her yıl çok büyük miktarda AR-GE harcamaları yapmakta, sektörün bu yöndeki ihtiyaçlarını kısa süre içinde karşılamaktadır.
Avrupa ve Amerika’da devlet teşvikleriyle güçlenen özel sektör her yıl yeni çeşitleri üretime almakta mevcut çeşitlerin kalite ve verimliliklerini arttırmaktadır.
Ülkemizde ise Fidan Üreticileri Alt Birliğimizin üyeleri en çok AR-GE çalışmalarına yeteri kadar finansman ayıramadıklarından ve yatırım desteklerinin yetersiz oluşundan yakınmaktadır. FÜAB üyelerinin %60’a yakını AR-GE yapmamakta, %78’i ise AR-GE için öz kaynakları dışında destek kullanamamaktadır.
Burada hatırlatmak isterim ki; geçtiğimiz yılın sonunda gerek Tarım ve Orman Bakanlığı gerekse Ziraat Bankası Genel Müdürü ile yaptığımız görüşmelerde yükseltilmesi talebinde bulunduğumuz, Yurt İçi Sertifikalı Tohum, Fide ve Fidan Üretiminde kredi üst limiti 35 milyon TL'den 80 milyon TL'ye yükseltildi. Cari faiz indirim oranı yüzde 100 oldu. Ayrıca ilk kez tarımsal AR-GE kuruluşlarına 10 milyon TL'ye kadar %50 Hazine Faiz Desteği ile Yatırım ve İşletme Kredisi kullandırılması karara bağlandı. Bu gelişmelerin, fidancılık sektörünün AR-GE gücünü yükselteceğine inanıyorum. Bu olanakları sağladığı için başta Tarım ve Orman Bakanlığımız olmak üzere devletimize teşekkür ediyorum.
TÜRKTOB ve tüm Alt Birliklerimizin öncülüğünde hem üretimde hem ihracatta en iyi noktalara gelmek ama en önemlisi tüm bunları AR-GE ile destekleyerek tüm ürünlerimizde markalaşma sürecini hızlandırmak önemli hedeflerimiz arasındadır.
Yeni çeşitlerle üretim yapmak isteyen, bilgili ve ilgili bir meyve üreticimiz var, fidancılıkta başta Türk Cumhuriyetleri olmak üzere ciddi bir ihracat potansiyelimiz mevcut ve meyve ihracatımız ile meyve ve meyve suyu tüketimimiz giderek artıyor.
Tüm bunlar fidancılık sektörü için çok büyük avantajdır. Bakanlık ile birlikte tüm sektöre düşen görev, bu potansiyeli harekete geçirmek için üretim, AR-GE ve yatırım destekleri başta olmak üzere gerekli adımları atmaktır.
Yeni 3 yıllık destekleme modeli, üretim planlaması, sözleşmeli üretimin yaygınlaşması, suya göre tarım, atıl tarım arazilerinin üretime açılması gibi yeni politikalar önümüzdeki dönemde hepimize güç katacaktır.
Pandemi, savaşlar ve tüm dünyanın yaşadığı ekonomik buhran hepimizi derinden etkiledi. Bu koşullara rağmen vazgeçmeden üreten tüm sektörlerimize buradan selam olsun. Hep beraber gayret ederek bu süreceği düzelteceğiz. Allah devletimize, milletimize zeval vermesin.
Önümüzdeki yıldan itibaren ekonomik zorlukların azalacağına ve tüm sektörlerimizin daha rahat nefes alacağına inanıyorum. Planlı üretim arz – talep dengesizliği sorununu bitirecek ve fidancılık sektörümüz rahatlayacaktır.
Tüm sorunlarınızı Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere ilgili her yere iletiyoruz. Geldiğimiz günden beri ikincil mevzuatların, yönetmeliklerin çıkarılması için çok çaba sarf ettik. Tarım ve Orman Bakanlığımızın yoğun gayretleriyle uzun yıllardır bekleyen yönetmeliklerimizde yayınladı. Bu yeni yönetmeliklerin eksikliklerini de FÜAB Başkanımız ile birlikte yetkililere anlatmaya çalışıyoruz.
Gelmiş, geçmiş tüm FÜAB Yönetimlerine teşekkür ediyorum. Biz elimizden geleni sonuna kadar yapmaya devam edeceğiz.’’
***
TAGEM Bahçe Bitkileri Araştırmaları Daire Başkanı Doç. Dr. Davut Keleş ise TAGEM ve TÜRKTOB arasında AR-GE konusunda imzalanması planlanan protokolün çok önemli dolduğunu ifade etti.
Doç. Dr. Davut Keleş, özel sektör ile araştırma enstitülerinin her konuda uyum içinde çalıştıklarını, özel sektör temsilcilerinin görüşlerinin ıslah programlarının güncelleşmesinde çok yararlı olacağını kaydetti.
Keleş, tescil süreçlerinin kısaltılmasını hedeflediklerini belirtti.
***
FÜAB Olağan Genel Kurulu, plaket töreninin ardından, FÜAB Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ve diğer raporların okunması ve görüşülüp ibra edilmesiyle son buldu.
